Articulatieproblemen bij kinderen
Kinderen ontwikkelen hun spraak volgens een bepaald patroon. Rond de leeftijd van 5 jaar kunnen de meeste kinderen alle klanken en klankverbindingen juist uitspreken. Maar bij sommige kinderen verloopt de spraakontwikkeling vertraagd. En dit kan leiden tot een moeilijke verstaanbaarheid.
Wat zijn articulatiestoornissen?
Problemen bij het articuleren kunnen we onderverdelen in twee groepen: de fonetische en de fonologische articulatiestoornis.
Bij een fonetische articulatiestoornis kan het kind een bepaalde spraakklank niet produceren. De klank wordt dan vervangen door een andere klank of vervormd of weggelaten of er wordt een klank toegevoegd. Voorbeelden hiervan zijn een /r/ die nog niet rolt of een /s/ die met de tong tussen de tanden gemaakt wordt.
Bij een fonologisch articulatieprobleem kunnen de kinderen de klanken wel vormen maar heeft het kind problemen met de klankstructuur van woorden. Verschillende klanken en combinaties van klanken zijn nog te moeilijk en daarom gaan ze de spraak vereenvoudigen. Zo wordt bv de eindmedeklinker systematisch weggelaten (bv. Bal wordt ba), klanken in medeklinkerverbindingen worden weggelaten (vb. Stop wordt top), de /t/ en /k/ worden verwisseld (vb. Kat wordt tat), … Elk kind maakt deze vereenvoudigingsprocessen door, maar wanneer dit langer duurt dan bij de leeftijdgenootjes, is therapie aangewezen.
Wat doen wij?
Al spelenderwijs oefenen we de spraakklanken in. We maken voor elk kind een duidelijk stappenplan op. Succeservaring is hierbij zeer belangrijk. In de meeste gevallen is de aanwezigheid van de ouders tijdens de therapie een groot pluspunt. Op die manier kan er thuis op een juiste manier verder geoefend worden en is er sneller resultaat.
Spraakproblemen bij volwassenen
Articulatieproblemen kan je ook verwerven op latere leeftijd. Dit kan o.a. het gevolg zijn van:
hoofd- en halskanker
spierziekte (bv. ALS)
een hersenletsel (bv. CVA, hersentumor)
bij een neurodegeneratieve aandoening (zoals Parkinson(isme))
Dysartrie is een spraakstoornis die wordt veroorzaakt door een beschadiging van het zenuwstelsel. Hierdoor werken de spieren die nodig zijn voor het ademen, de stemgeving en de uitspraak onvoldoende. U kan uw woorden en zinnen wel vinden maar niet duidelijk meer uitspreken. Volgende symptomen kunnen apart of in combinatie voorkomen: een onduidelijke uitspraak, een te zachte en/of hese stem, eentonig spreken, verstoord spreektempo, speekselverlies.
Bij een dysartrie verwijst de arts u door naar een logopedist. Wij onderzoeken het gevoel en het functioneren van de spieren in het gezicht, de stem, de verstaanbaarheid en het slikken. Ons doel is de verstaanbaarheid/ de communicatie te verbeteren. De therapie verschilt naar gelang de ernstgraad van de dysartrie. Als patiënt bepaalt u zelf mee de therapiedoelstellingen. Ook de onmiddellijke omgeving betrekken we hierbij.
Optimalisatie van de articulatie
Jongeren en volwassenen doen eveneens regelmatig beroep op de logopedist o.w.v. hun beroepskeuze die hoge eisen stelt aan hun spraak. Over deze uitspraakcoaching leest u meer op de stemstudio.
